Poremećaji razgradnje purina

Manjak mioadenilat deaminaze (ili manjak mišićne adenozin monofosfat deaminaze): Ovaj enzim pretvara AMP u inozin i amonijak. Manjak može biti bez simptoma ili može izazvati mijalgije ili grčeve prilikom fizičkog napora; čini se da je izražajnost različita jer je, usprkos velikoj učestalosti mutiranog alela (10 do 14%), učestalost mišićnog fenotipa u bolesnika homozigota za mutirani alel prilično mala. Kad bolesnici koji imaju simptome vježbaju, u njih se ne nakuplja amonijak niti inozin monofosfat kao kod zdravih osoba; na taj se način bolest i otkriva. Liječi se podešavanjem tjelesne aktivnosti prema potrebama.

Manjak adenozin deaminaze: Adenozin deaminaza pretvara adenozin i deoksiadenozin u inozin i deoksiinozin, koji se dalje cijepaju i izlučuju. Manjak enzima (zbog jedne od >60 mutacija) dovodi do nakupljanja adenozina, koji se pretvara u svoje ribonukleotidne i deoksiribonukleotidne (dATP) oblike pomoću staničnih kinaza. Povećanje dATP–a dovodi do inhibicije ribonukleotid reduktaze i premalog stvaranja drugih deoksiribonukleotida. Zbog toga je ugrožena replikacija DNK. Imunološke stanice su osobito osjetljive na ovaj nedostatak; manjak adenozin deaminaze uzrokuje jedan oblik teške kombinirane imunodeficijencije (vidi str. 1345). Dijagnoza se postavlja na osnovi niske aktivnosti enzima u eritrocitima i leukocitima. Liječi se presađivanjem koštane srži ili matičnih stanica te nadomještanjem enzima. Također se proučava gensko liječenje somatskim stanicama.

Manjak purin nukleotid fosforilaze: Ovaj rijetki, autosomno recesivni manjak je obilježen imunodeficijencijom s teškom disfunkcijom T–stanica i često, neurološkim simptomima. Očituje se limfopenijom, deficijencijom timusa, opetovanim infekcijama i hipouricemijom. Mnogi bolesnici pokazuju kašnjenje u razvoju, ataksiju ili spasticitet. Dijagnoza se postavlja na osnovi niske aktivnosti enzima u eritrocitima. Liječi se presađivanjem koštane srži ili matičnih stanica.

Manjak ksantin oksidaze: Ovaj enzim katalizira stvaranje mokraćne kiseline iz ksantina i hipoksantina. Manjak uzrokuje nakupljanje ksantina, koji se može taložiti u mokraći, uzrokujući simptomatske kamence s hematurijom, kolikama i infekcijama. Dijagnoza se postavlja na osnovi niske razine mokraćne kiseline u plazmi te visoke razine hipoksantina i ksantina u plazmi i mokraći. Za određivanje enzima je potrebno učiniti biopsiju jetre ili sluznice crijeva, te je rijetko indicirano. Liječi se obilnim unosom tekućine kako bi se umanjila mogućnost stvaranja kamenaca, te u nekih bolesnika, alopurinolom.

U ovom poglavlju:
Postupak s bolesnikom u kojeg se sumnja na nasljednu metaboličku bolest Bolesti metabolizma aminokiselina i organskih kiselina Fenilketonurija Poremećaji metabolizma tirozina Poremećaji metabolizma aminokiselina razgranatog lanca Poremećaji metabolizma metionina Poremećaji ciklusa ureje Bolesti nakupljanja glikogena Galaktozemija Poremećaji metabolizma fruktoze Poremećaji metabolizma piruvata Ostali poremećaji metabolizma ugljikohidrata Bolesti metabolizma masnih kiselina i glicerola Poremećaji ciklusa β-oksidacije Poremećaji metabolizma glicerola Lizosomske bolesti nakupljanja Gaucherova bolest Niemann-pickova bolest Tay-sachsova bolest i sandhoffljeva bolest Krabbeova bolest Metakromatska leukodistrofija Fabryjeva bolest Bolest nakupljanja kolesteril estera i wolmanova bolest Bolesti mitohondrijske oksidativne fosforilacije Bolesti peroksisoma Bolesti metabolizma purina i pirimidina Poremećaji obnove purina Poremećaji stvaranja purinskih nukleotida Poremećaji razgradnje purina Poremećaji metabolizma pirimidina