Poremećaji metabolizma piruvata

Nemogućnost metaboliziranja piruvata uzrokuje mliječnu acidozu i niz poremećaja SŽS–a.

Piruvat je važan supstrat u metabolizmu ugljikohidrata.

Manjak piruvat dehidrogenaze: Piruvat dehidrogenaza je multienzimski kompleks odgovoran za stvaranje acetil–CoA iz piruvata, u Krebsovu ciklusu. Nedostatak dovodi do povišenja piruvata te stoga i do povišenja razina mliječne kiseline. Nasljeđuje se vezano za X– kromosom ili autosomno recesivno.

Jačina kliničkih manifestacija je različita, no ona uključuju mliječnu acidozu i malformacije SŽS–a te druge postnatalne promjene, obuhvaćajući cistične promjene kore velikog mozga, moždanog debla i bazalnih ganglija, ataksiju i psihomotornu zaostalost. Dijagnoza se potvrđuje enzimskom analizom fibroblasta kože, pretragom DNK ili s oboje. Nema jasno učinkovitog liječenja, premda je nekim bolesnicima koristila prehrana s malim udjelom ugljikohidrata ili ketogena dijeta te nadomještanje tiamina u prehrani.

Manjak piruvat karboksilaze: Piruvat karboksilaza je enzim koji je važan za glukoneogenezu iz piruvata i alanina, koji se stvaraju u mišiću. Manjak može biti primarni, ili sekundarni, uslijed manjka sintetaze holokarboksilaze, biotina ili biotinidaze; i jedan i drugi se nasljeđuju autosomno recesivno i oba dovode do mliječne acidoze.

Incidencija primarnog manjka iznosi <1/ 250.000 poroda, no možda je veća u nekim skupinama Američkih Indijanaca. Glavni klinički znak je psihomotorno zaostajanje s konvulzijama i spasticitetom. Laboratorijski poremećaji su hiperamonijemija, mliječna acidoza; ketoacidoza; povišene razine lizina, citrulina, alanita i prolina u plazmi te povećano izlučivanje α–ketoglutarata. Dijagnoza se potvrđuje enzimskom analizom kulture fibroblasta kože.

Sekundarni nedostatak je klinički sličan, s nenapredovanjem, konvulzijama i drugim organskim acidurijama.

Učinkovitog liječenja nema, no u odabranih bolesnika s primarnim manjkom i u svih bolesnika sa sekundarnim manjkom se treba primijeniti nadopuna biotina u dozi od 5 do 20 mg PO jednom/dan.

U ovom poglavlju:
Postupak s bolesnikom u kojeg se sumnja na nasljednu metaboličku bolest Bolesti metabolizma aminokiselina i organskih kiselina Fenilketonurija Poremećaji metabolizma tirozina Poremećaji metabolizma aminokiselina razgranatog lanca Poremećaji metabolizma metionina Poremećaji ciklusa ureje Bolesti nakupljanja glikogena Galaktozemija Poremećaji metabolizma fruktoze Poremećaji metabolizma piruvata Ostali poremećaji metabolizma ugljikohidrata Bolesti metabolizma masnih kiselina i glicerola Poremećaji ciklusa β-oksidacije Poremećaji metabolizma glicerola Lizosomske bolesti nakupljanja Gaucherova bolest Niemann-pickova bolest Tay-sachsova bolest i sandhoffljeva bolest Krabbeova bolest Metakromatska leukodistrofija Fabryjeva bolest Bolest nakupljanja kolesteril estera i wolmanova bolest Bolesti mitohondrijske oksidativne fosforilacije Bolesti peroksisoma Bolesti metabolizma purina i pirimidina Poremećaji obnove purina Poremećaji stvaranja purinskih nukleotida Poremećaji razgradnje purina Poremećaji metabolizma pirimidina